کد مطلب:41120 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » تاريخ و سيره

چطور در مقابل چشمان امام علي(ع)، حضرت فاطمه زهرا(س) را آزار دادند وايشان چيزي نفرمود؟

امام علي(ع) نه تنها در برابر اين ستم ها صبر و سكوت پيشه كرد؛ بلكه در برابر گرفتن حق خود نيز همين روش را در پيش گرفت. براي بيان درست و دقيق پاسخ، لازم است از اوضاع سياسي آن زمان درك درست و صحيحي داشته باشيم. در واپسين روزهاي زندگي پيامبر اسلام(ص)، چند تن از سران قبايل عرب ادعاي پيغمبري كردند. پس از انتشار خبر رحلت آن حضرت، شمار آنان بيشتر شد. افزون بر آن، شمار زيادي از قبايل عرب به بهانه هاي گوناگون شورش كرده، از اطاعت دولت مدينه سرپيچيدند. كار چهار تن از پيامبران دروغين، بسيار بالا گرفت و مناطق زيادي (چون يمن، يمامه، عمان، نجد و...) را تصرف كردند. اسود عَنسي در يمن، مُسيلمه كذاب در يمامه، طلحيه ي اسدي در نَجد و سجاح در قبيله ي بني حنيفه، ادعاي پيغمبري كرده، مردم را به سوي خود فرا خواندند. در نتيجه شمار زيادي از مردم - كه تازه مسلمان شده بودند - از اسلام باز گشته، بدان ها پيوستند. كار اين پيغمبران دروغين و قبايل شورشي، آن اندازه بالا گرفت كه سراسر «جزيرة العرب» آن روز، آشفته شد و از كنترل دولت مدينه خارج گرديد. تنها مكه، طائف و مدينه به اسلام وفادار ماندند. خطر آن اندازه جدي بود كه حتي مدينه نيز در خطر بود و شب و روز، بر راه هاي ورودي و كوچه ها، پاسباني مي دادند تا غافلگير نشوند، {V(تاريخ طبري، حوادث سال 11 هجري)V}. در چنين اوضاعي، پيامبر(ص) از دنيا رفت و عده اي به طمع دنيا و مقام، بر جاي آن حضرت غاصبانه تكيه زدند و از مردم بيعت گرفتند. از حضرت علي(ع) و ديگر بني هاشم نيز با اصرار زياد بيعت مي خواستند. حكومت و فدك را از چنگ آنان خارج كردند. حضرت علي(ع) ناگزير و از روي ناچاري در خانه نشست، چرا كه اگر به پا مي خاست و براي گرفتن حق الهي خود با ياران اندكش شمشير مي كشيد؛ ناگزير در شهر مدينه جنگ داخلي بر پا مي شد و دشمن اسلام (همان قبايل شورشي و پيامبران دروغين)، از فرصت به وجود آمده، بهترين استفاده را مي كردند و با تصرّف مدينه، اساس اسلام را از بين مي بردند. ديگر اسلامي و حكومتي نبود كه بر سر آن نزاع كنند. در اين جا بايد بدين نكته توجه داشت كه مردان صرفاً سياسي، در چنين مواقعي فقط و فقط به مصالح شخصي خود مي انديشند و هم چيز را - حتي مصالح و منافع ملي و ديني را - فداي منافع و مصالح خود مي كنند؛ ولي مردان ديني - سياسي، چنين نيستند و تصميم گيري ها و كار آنان، بر اساس اصول و وظيفه اي است كه بر عهده دارند. گفتني است كه پيامبران و اوصياي آنان، امامان معصوم و مراجع تقليد در كارها و تصميم هاي خود، به اصول و وظايف پايبندند. مهم ترين وظيفه آنان، پاسداري از دين و ملّت اسلامي، نشر و تبليغ دين، تفسير و تبيين مبهمات آن، پاسخ دادن به پرسش هاي تازه و اجراي احكام الهي است. اگر مصالح شخصي آنان - و يا حتي مصالح فروتر جامعه ي اسلامي - با مصالح فراتر ديني و اسلامي، در تعارض قرار گيرد، آنان به جهت حفظ دين و منافع جامعه ي مسلمان، از منافع شخصي خود - هر چند حقي چون حكومت يا اذيب و آزار همسر و ديگر عزيزانشان باشد - در مي گذرند. به عبارت ديگر آنان منافع شخصي خود را، فداي مصالح و منافع دين و امت اسلامي (امروزه ميهن) مي كنند. و در آرمان هاي اجتماعي نيز مهم را فداي اهم مي كنند. سكوت امام علي(ع) در برابر ظلم هايي كه به همسر گراميش شد و يا صبر 25 ساله ي آن حضرت در برابر گرفتن حق الهي خود و حتي صلح امام حسن و قيام امام حسين(ع)، در همين راستا بود. آنان پاسداران دين و مصالح عالي امت اسلامي هستند و مصالح خود را فدا مي كنند، تا دين و امت اسلامي باقي بماند. امام علي(ع) خود در خطبه ي شقشقيّه و خطبه هاي ديگر علّت صبر و سكوت خود را چنين، بيان كرده اند. براي آگاهي از آشفتگي اوضاع جزيرة العرب به هنگام رحلت پيامبر(ص) ر.ك: 1. تاريخ طبري، حوادث اوايل سال 11 هجري 2. سيره ي ابن هشام، حوادث اواخر سال 10 و اوايل سال 11 هجري 3. تاريخ يعقوبي، حوادث اواخر سال 10 و اوايل سال 11 هجري 4. مروج الذهب مسعودي، حوادث اواخر سال 10 و اوايل سال 11 هجري 5. ارشاد القلوب ديلمي، ص 343؛ نيز بحارالانوار، ج 38، ص 167، نيز ر.ك: شرحه شرحه (گزارش كوتاه اميرالمؤمنين(ع) از زندگي خويش) محمد محمديان، كانون انديشه جوان. در مورد وظايف امامان معصوم و علّت صبر و تحمل آنان، ر.ك: «سيره ي پيشوايان» نوشته مهدي پيشوايي.